Κουφέτα

Είδος ζαχαρωτού με οβάλ σχήμα. Πρόκειται για αμύγδαλα καλυμένα με ζάχαρη. Χρησιμοποιείται κυρίως για διακοσμητικούς σκοπούς ή συμβολικούς όπως σε γάμους , για να γεμίζονται οι μπομπονιέρες, βαπτίσεις, αρραβώνες και άλλες τελετές. Τα τελευταία χρόνια τα κουφέτα κυκλοφορούν με διαφορετικές γεμίσεις π.χ. σοκολάτα και έχουν διαφορα χρώματα απο το παραδοσιακό λευκό.

Ιστορία

Τα πρώτα κουφέτα που δίνονταν στους Χριστιανικούς γάμους ήταν αμύγδαλα καλυμένα με μέλι. Το σχήμα τους που έμοιαζε με αυγουλάκι ήταν σημείο γονιμότητας και το λευκό χρώμα την αγνότητα. Το σκληρό αμύγδαλο συμβόλιζε την αντοχή του γάμου, ενώ το μέλι τη γλυκύτητα της κοινής ζωής. 

Sugared almonds, Jordan almonds, confetto

   

Σπάργανα

Λεπτές τηγανισμένες πίτες που σερβίρονται η μία πάνω στην άλλη. Ενδιάμεσα έχουν μέλι και κοπανισμένα καρύδια.

Σερβίρονται την εποχή των Χριστουγέννων στη ΒΔ Ελλάδα, στα Ζαγοροχώρια της Ηπείρου. Το όνομα "σπάργανα" το πήραν γιατί συμβολίζουν τα σπάργανα που τύλιξαν το Χριστό στη φάτνη.

Κυρά Σαρακοστή

Αγαλματάκι φτιαγμένο απο ζυμάρι που παρουσιάζει μία γυναίκα με 7 πόδια. Λειτουργούσε σαν ημερολόγιο για τις μέρες της Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έσπαγαν και ένα απο τα πόδια της. Το αγαλματάκι δεν έχει στόμα και αυτιά, γιατί υποτίθεται ότι η γυναίκα νηστεύει και δεν ακούει τους λογείς πειρασμούς. Το τελευταίο πόδι το έβαζαν μέσα σε ξηρό δαμάσκηνο. Το ανακάτευαν με άλλα διαμάσκηνα και πρίμεναν να δούν σε ποιόν θα τύχει.

Κουλούρα γάμου

Είδος ψωμιού που προορίζετο για αρραβώνες ή γάμους. Εφτιαχναν μία μεγάλη στρογγυλή κουλούρα απο ζυμάρι με υπέροχες ανάγλυφες διακοσμήσεις στην επιφάνειά της. Μέσα συχνά έρριχναν νομίσματα για καλή τύχη και τη διακοσμούσαν με καρύδια και σουσάμι. Ζύμωναν το ψωμί πρό του αρραβώνα ή του γάμου και κατά τη τελετή του μυστηρίου χόρευαν όλες οι ανύπαντρες κοπέλλες μαζί με τις κουλούρες τους.

Καρβαβίτσα

Λουκάνικο απο χοιρινά έντερα γεμιστό με συκωταριά και χοιρινό κρέας. Θεωρείται παραδοσιακό φαγητό των Χριστουγέννων. Κατάγεται απο τη Θράκη.

Χριστούγεννα στην Ελλάδα

Τι τρώνε οι Ελληνες τα Χριστούγεννα και τη Πρωτοχρονιά;  Κάθε περιοχή παρουσιάζει και τα δικά της εδέσματα, γλυκά, έθιμα. Ενδεικτικά παραθέτω μερικά

Αμοργός = τη Πρωτοχρονιά σερβίρουν τον "κοφτό" (βλέπε ορισμό) ώστε να πάει καλά η σοδειά της νέας χρονιάς. 

Αρκαδία = ΚΡεατόπιτα για ανήμερα τα Χριστούφεννα και γεμιστό γουρουνόπουλο

Ανάφη = Το γλυκό των Χριστουγέννων είναι το "κουφέτο"(βλέπε ορισμό). Τη Πρωτοχρονιά πλάθουν το Ζαφοριαστό ψωμί απο κρόκο που έχει έντονοκίτρινο χρώμα. 

Ιωάννινα = Σερβίρουν αγριογούρουνο "σαλμί"(βλέπε ορισμό) και μπακλαβαδάκια.

Ηπειρος = Φτιάχνουν λαχανοντολμάδες, διάφορες πίτες όπως η κολοκυθόπιτα, η κρεατόπιτα, η γαλατόπιτα

Θράκη = Σερβίρουν "μπάμπο" (βλέπε ορισμό) που είναι πιάτο με χοιρινό με μυρωδικά. 

Κεφαλονιά = Εκεί μαγειρεύουν ανήμερα χοιρινό με κουνουπίδι ή λάχανο.

Λασίθι (Κρήτης) = Ανήμερα τα Χριστούγεννα τρώνε συκώτι τηγανιτό. Μετά έρχεται το γουρουνόπουλο με λεμονόφυλλα, λουκάνικα, σύγκλινο, γιαουρτόπιτες.

Λευκάδα = Σερβίρουν κόκκορα ή βοδινό με μακαρόνια μαζί με λαδόπιτα για τα Χριστούγεννα.

Μελισσοχώρι Θεσσαλονίκης = Ετοιμάζουν τη Μσούρα που είναι 3 ειδών κρέατα σιγοβρασμένα με λαχανικά και ρύζι στο φούρνο.

Μύκονος = Τρώνε χοιρινό με χόρτα ή λάχανα επειδή συμβολίζει την αφθονία, κρέας φούρνου, κρεμμυδόπιτα με το ντόπιο τυρί "τυροβολιά" (βλέπε ορισμό), δίπλες, μελομακάρονα, κουραμπιέδες, Χριστόψωμο. 

Μυτιλήνη = Φτιάχνουν ένα είδος τοπικού μπακλαβά που λέγεται πλατσέδα για τις μέρες των γιορτών.

Νάξος = Γεμιστό κατσίκι με μυρωδικά και ρύζι σερβίρεται για Χριστούγεννα και 

 Πρωτοχρονιά. Για γλυκά υπάρχουν τα Χριστόψωμα  που πλάθονται με σταφίδες και καρύδια.

 Ξάνθη =  Εκεί δεν ετοιμάζουν βασιλόπιτα αλλά μία πίτα με πράσο, κιμά και μπαχαρικά. Μέσα σ' αυτή τη πίτα βάζουν το φλουρί. Η πίτα ψήνεται σε φούρνο με ξύλα.

Πόρος = Ανήμερα τρώνε χοιρινό με σέλινο 

Ρόδος = Τρώνε "γιαπράκια" (βλέπε ορισμό) τη μέρα των Χριστουγέννων.

Σάμος = Απο τη παραμονή των Χριστουγέννων ετοίμαζαν πηχτή που ήταν απο βραστό χοιρινό μαζί με λεμόνι και κατόπιν σερβίριζαν χοιρινό φούρνου με σέλινο για ανήμερα τα Χριστούγεννα.

Σπάρτη = Πλάθουν ανήμερα τη Κουλούρα  που δεν είναι στρογγυλή αλλά έχει σχήμα σταυρού, ενώ στις άκρες βάζουν ολόκληρα αμύγδαλα και καρύδια.

Στερεά Ελλάδα = Παλιά έτρωγαν χοιρινό με σέλινο, κοτόσουπα και αργότερα γαλοπούλα γεμιστή. 

Σύρος = Τη παραμονή των Χριστουγέννων όσοι είναι Καθολικοί, τρώνε ψάρι με κουνουπίδι.

Τήνος = Ανήμερα τα Χριστούγεννα τρώνε μοσχαρίσια σούπα, κοκκινιστό κρέας με κρεμμύδια, βραστό κρέας και ντολμάδες

Τρίκαλα = Ανήμερα τα Χριστούγεννα τρώνε ψητό χοιρινό κρέας που το ονομάζουν "Γουρνάδα". 

Τι τρώνε τη παραμονή Πρωτοχρονιάς

Εθιμα και φαγητά της Παραμονής ανά χώρα ή λαό.

Στην Αυστρία σερβίρουν νεογέννητο γουρουνάκι για γούρι της νέας χρονιάς. Για επιδόρπια προσφέρουν παγωτό μέντα σε σχήμα φύλλων.

 Στο Βιετνάμ είναι η γιορτή του Πρώτου Πρωϊνού, αφιερωμένη στους προγόνους τους. Τρώνε μαγειρευτό κρέας με σάλτσα καραμέλας και ψαριού, κέικ ρυζιού με χοιρινό και πράσινα φασόλια καθώς και κρεμμυδάκια τουρσί.

Στη Βραζιλία σερβίρουν φακές σούπα ή ρύζι με φακές γιατί η φακή συμβολίζει πλούτο. Τα σπίτια βάφονται και ο κόσμος μπουγελώνει ο ένας τον άλλο. Αργότερα αφού στολίζουν μία βάρκα με λουλούδια και καρπούς την αφήνουν στο πέλαγος. 

Στη Γερμανία τρώνε σαρδέλες ή κυπρίνους, χοιρινό με λάχανο τουρσί, λουκάνικα, κρέπες

Στο Ιράν γιορτάζουν τη Πρώτη Νέα Ημέρα με 7 πιάτα. Πράσινους βλαστούς, πουτίγκα σταριού, μήλα, παστέλι ξηρών καρπών, τζίτζιφα, πίτες με σουσάμι, σκόρδο, σουμάκι και ξίδι, ψάρι, ρύζι ατμού με μυρωδικά.

Στην Ισπανία, λίγο πρίν σημάνει το νέο έτος τρώνε 12 ρώγες σταφύλι, 1 ανά λεπτό για κάθε χτύπο του ρολογιού και πίνουν αφρώδες κρασί. Το ίδιο έθιμο έχουν στη Πορτογαλία, στη Κούβα, το Μεξικό, στον Ισημερινό και στο Περού.

Στην Ιταλία, τρώνε πολλά ορεκτικά, βραστά σπιτικά λουκάνικα, φακές, 3 κύρια πιάτα, πολλά γλυκά, "πανετόνε"(βλέπε ορισμό), φουντουκόπιτα.

Στη Κίνα είναι η γιορτή της Ανοιξης, όπου τρώνε 1 κολλώδη πίτα, κοτόπουλο, άκοπα μακριά "νούντλς"(βλέπε ορισμό), μαύρα βρύα και ένα ψάρι. Το κάθε φαγητό έχει και τον συμβολισμό του, έτσι το ψάρι μένει μισοφαγωμένο ώστε να υπάρχει αφθονία για το Νέο Ετος. Το κοτόπουλο σημαίνει πληρότητα, τα μαύρα βρύα σημαίνουν πλούτο, η πίτα ισοδυναμεί με ευχές για γλυκιά χρονιά και τα νούντλς μακροβιότητα.

Στη Μογγολία γιορτάζουν το Λευκό Μήνα, με ψητό αρνί, κρεατοπιτάκια ατμού, αρνίσια μπιφτέκια, μπισκότα και γάλα φοράδας, βότκα και γλυκά. Οι καλεσμένοι φέρνουν φαγώσιμα δώρα.

Στη Νορβηγία ετοιμάζουν μία πουτίγκα ρυζιού με ένα ολόκληρο αμύγδαλο μέσα. Το άτομο που θα έχει το αμύγδαλο στο κομμάτι του, θα είναι ο τυχερός της Νέας Χρονιάς. 

Στην Ολλανδία αμέσως μετά την άφιξη του Νέου Ετους τρώνε μία ποικιλία απο λουκουμάδες, τηγανίτες και πίτες με μήλα.

Στη Ρωσία γιορτάζουν τη Παραμονή Πρωτοχρονιάς στις 13-14 Ιανουαρίου βάσει του Ιουλιανού ημερολογίου. Κάνουν πολλές προπόσεις με βότκα, σαμπάνια, τρώνε χαβιάρι, καπνιστό σολωμό, χήνες, γουρουνάκι γάλακτος ψητό.

Στη Σικελία, τρώνε λαζάνια τη Παραμονή Πρωτοχρονιάς επειδή είναι καλότυχα.

Στη Σκωτία τρώνε κρεατόπιτα, κέικ φρούτων, πουτίγκα φρούτων και μπισκότα βουτύρου.

Akvavit

Είδος παραδοσιακού ποτού Σκανδιναβικής καταγωγής που μοιάζει με το δικό μας τσίπουρο. Περιέχει 40% οινόπνευμα, πικάντικη γεύση, ενώ φτιάχνεται απο μπαχαρικά βότανα. Παρασκευάζεται απο την απόσταξη κάποιου δημητριακού (στη Σουηδία, Γερμανία, Δανία) ή απο πατάτες (στη Νορβηγία). Μετά αρωματίζεται με βότανα, μπαχαρικά και φρούτα π.χ. με κόλιανδρο, κίμινο, άνηθο, κάρδαμο, φλούδες πορτοκαλιών ή και λεμονιών. Στη Νορβηγία ωριμάζει μέσα σε δρύϊνα βαρέλια σε θερμοκρασία δωματίου και σερβίρεται σε "ποτήρια τουλίπας"(βλέπε ορισμό).

Ανήκει στην κατηγορία των "σνάπς", σερβίρεται σε μικρά κοντά ποτηράκια και πίνεται με μία γουλιά κυρίως τα Χριστούγεννα.


Λέγεται και Aquavit

Χριστουγεννιάτικη πουτίγκα

Αγγλικό σπιτικό γλυκό που σερβίρεται ανήμερα τα Χριστούγεννα. Αποτελείται απο αυγά, βούτυρο, ζάχαρη, αλεύρι, φρούτα, ζάχαρη, ξηρούς καρπούς και πολύ "μπράντυ"(βλέπε ορισμό). Οταν το γλυκό τελειώσει περιχύνεται απο γλυκιά σάλτσα που περιέχει ζάχαρη, βούτυρο και μπράντυ.

Ιστορία

Η πουτίγκα αυτή παρασκευάστηκε για πρώτη φορά το Μεσαίωνα. Η παράδοση έλεγε ότι πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 13 ξεχωριστά υλικά, 12 για τους Αποστόλους και 1 για τον Χριστό. Η προετοιμασία της άρχιζε 3 εβδομάδες τουλάχιστον πρίν τις γιορτές. Συχνά τις εποχές εκείνες έβαζαν τη πουτίγκα σε πάνινες θήκες και τη κρέμαγαν σε προφυλαγμένο μέρος ώστε να απορροφήσει τα υγρά της και να ξεραθεί λίγο. Επειδή όλα τα μέλη του σπιτιού συμμετείχαν στη παρασκευή της, ακόμη και τα μικρά παιδιά, συνήθιζαν να βάζουν μέσα διάφορα μικροδωράκια με συμβολισμούς, π.χ. ένα κοκκαλάκι για να φέρει τύχη, μία ασημένια δαχτυλήθρα για κέρδη την επόμενη χρονιά, μία άγκυρα για προστατευμένα λιμάνια.

Christmas pudding