Ρίγανη

Πολυετής αρωματική πόα, ύψους έως 70 εκ. Έχει φύλλα σχετικά μικρά (1-2 εκ.), αντίθετα, ωοειδή, ακέραια ή ελαφρά οδοντωτά. Τα άνθη διατάσσονται σε σύνθετη ταξιανθία από μικρούς στάχεις. Είναι μικρά με δίχειλη, συμπέταλη λευκή στεφάνη και σωληνοειδή κάλυκα με πέντε οδόντες.

Βρίσκεται στα χαμηλά έως μέσα υψόμετρα, σε φωτεινές, ξηρές θέσεις.
Είδος με πολύ μεγάλη εξάπλωση στην Ευρώπη και την Ασία και ιδιαίτερα ποικιλόμορφο τόσο στην οσμή όσο και τη μορφολογία. Στην Ελλάδα διακρίνεται σε τρία υποείδη, τα subsp. Vulgare (ΒΔ Ελλάδα), subsp. viridulum (Β. Ελλάδα) και subsp. Hirtum. Μόνο το τελευταίο -που βρίσκεται στη Μάνη και το Ταΰγετο- έχει την έντονη, χαρακτηριστική οσμή της ρίγανης και χρησιμοποιείται ευρύτατα στη χώρα μας, κυρίως ως αρτυματικό.
Ανθίζει το Μάη, σε ξερά πετρώδη και άγρια τοπία της Μάνης, αλλά και σε ρεματιές ή στις παρυφές δασικών εκτάσεων. Οι κυνηγοί όταν σκότωναν άγρια κουνέλια ή πέρδικες τα ξεκοίλιαζαν και έβαζαν στην κοιλιά τους κλωνάρια από ξερή ρίγανη για να μυρίζουν μέχρι να γυρίσουν σπίτι.
Σήμερα η χρήση της περιορίζεται ως μυρωδικό σε διάφορα φαγητά και ιδιαιτέρως στα σκαρευτά ψάρια, όπως οι κέφαλοι. Παλιά τα ξερά σύκα τα έτρωγαν μαζί με ρίγανη και καρύδια για να μη βλάψουν το στομάχι. Στην Έξω Μάνη την Άνοιξη μάζευαν ρίγανη χλωρή και την έτρωγαν ως χορταρικό μαζί με κατσίκι και Μανιάτικες τυρόπιτες, τη Δευτέρα του Πάσχα.
Την ρίγανη τη χρησιμοποιούσαν ακόμα κατά των μυγών, και των ψειρών. Την κοπάνιζαν, την ανακάτωναν με χολή του χοίρου και ράντιζαν το σπίτι.

oregano - Origanum vulgare- Ορίγανο το κοινό
Οικ. Χειλιανθών